Na današnji dan, prije 33 godine, počele su 14. Zimske olimpijske igre. Sarajevo je od 8. do 19. februara 1984. godine bilo domaćin tada najveće sportske manifestacije u svijetu.
Sarajevo je te 1984. godine ugostilo najbolje takmičare u zimskim sportovima, a prve Igre u jednoj državi socijalizma i prve za mandata pokojnog Juana Antonia Samarancha (umro 2010. godine u Barceloni).
Taj festival mladosti i sporta ušao je u historiju olimpijskog pokreta, ne samo po mnogim rekordima koji su zabilježeni na takmičenjima, već i prema onima koji su postignuti mnogo prije istinskog početka prvih zimskih olimpijskih igara održanih u ovom dijelu Evrope.
Godinu dana prije svečanog otvorenja ZOI-ja izgrađeni su svi potrebni objekti za njihovo održavanje, što znači da je ukupno realizirano 167 glavnih i više od 400 pomoćnih projekata.
Za učešće prijavile su se reprezentacije 49 olimpijskih nacionalnih komiteta, što je bio do tada rekordan broj u historiji zimskih olimpijskih igara.
Rekordan broj
U Sarajevo je stigao i rekordan broj učesnika – sportista i njihovih pratilaca – više od 2.500 osoba.
Glavni grad Bosne i Hercegovine domaćinstvo je dobio poslije velike borbe s japanskim Sapporom, a učestvovalo je 998 muškaraca i 274 žene.
Olimpijski program proširen na 49 događaja, a zimska olimpijska porodica dobila pet novih članova – Monako, Portoriko, Djevičanska Ostrva, Egipat i Senegal.
Domaćin takmičenja na Zimskim olimpijskim igrama su bili Bjelašnica, Jahorina, Igman, Trebević, Čvrsnica i drugi planinski masivi na užem i širem sarajevskom području, kao i grad Sarajevo.
Dodjela medalja je organizirana na platou ispred Skenderije, a Olimpijske igre u Sarajevu 1984. su bile najbolje organizirane igre do tada.
Naravno, sarajevska Olimpijada je tada postala pokretač razvoja zimsko–sportskog i kontinentalnog turizma u regionu.
Najuspješniji su, skoro prema tradiciji bili sportisti iz SSSR-a sa 25 medalja (6, 10, 9) i Istočne Njemačke sa jednom manje, ali i jednim zlatom više (9, 9, 6).
Odlični su bili i Finci, ali je za sve nas najvažniji događaj bio veleslalom muškaraca 14. februara. Na taj dan tadašnja Jugoslavija osvojila je jednu medalju.
Jure Franko je bivši slovenski skijaš i jugoslavenski reprezentativac u alpskom skijanju. Njegov najveći uspjeh je srebrna medalja koju je osvojio upravo na Zimskim olimpijskim igrama u Sarajevu 1984. godine, u veleslalomu.
Ratna razaranja
Nažalost, osam godina kasnije olimpijski grad i njegovi brojni olimpijski objekti razoreni su u opsadi i danonoćnim granatiranjima srpskih vojnih, paravojnih i policijskih snaga.
Olimpijska bob staza na Trebeviću, skakaonice na Igmanu, Olimpijski muzej, dvorana Zetra u Sarajevu, hoteli i kompletan vertikalni skijaški transport na Bjelašnici i Igmanu uništeni su, zapanjeni ili devastirani u ratnom periodu od 1992. do 1995. godine.
U godinama nakon rata obnovljeno je nekoliko olimpijskih simbola Sarajeva, poput Zetre, većeg dijela vertikalnog transporta za skijaše na Bjelašnici i Igmanu, no na obnovu čeka još nekolicina njih.
Bob staza i skakonice na Igmanu još jedno vrijeme morat će pričekati na eventualnu rekonstrukciju.
Na žalost, na bajku iz Sarajeva i te prelijepe 1984. godine danas podsjećaju samo ruševine.
Do neke bolje prilike, možda do EYOF-a 2019. godine, i Evropskog omladinskog olimpijskog festivala.
